PHẦN I: TIỆM ĂN CỦA QUỶ - KIỆT TÁC THỊ GIÁC ĐẦY ÁM ẢNH, MÊ HOẶC VÀ THAO TÚNG

Tiệm Ăn Của Quỷ, bộ phim tâm lý kinh dị Việt Nam mới nhất của đạo diễn Hàm Trần, ra mắt trên Netflix vào ngày 26 tháng 1 năm 2025. Bộ phim gồm sáu tập, mỗi tập dài khoảng 50-60 phút, xoay quanh một câu chuyện rùng rợn, khám phá những tội lỗi sâu thẳm của con người qua lăng kính triết lý Phật giáo. Các chủ đề như Tham lam, Giận dữ, Mê muội, Kiêu ngạo và Nghi ngờ được thể hiện một cách đầy ám ảnh, dẫn dắt người xem đến tập cuối, nơi họ phải đối diện với sức mạnh không thể tránh khỏi của Nghiệp – nơi mọi hành động đều phải trả giá.
Trong phần I của chuỗi bài phân tích này, chúng ta sẽ đi sâu vào sự liên kết giữa ánh sáng, màu sắc, bài trí không gian, văn hoá tín ngưỡng và sức ảnh hưởng của chúng tới người xem nhé các bạn.

I - Màu Sắc, Ánh Sáng và Không Gian Thị Giác trong Tiệm Ăn Của Quỷ:

Tiệm Ăn Của Quỷ là một trải nghiệm thị giác quyến rũ, từ từ kéo người xem vào vòng tay siêu nhiên, để rồi thức tỉnh họ bằng những cú giật mình đột ngột đầy kinh hoàng và sự thật phơi bày. Đạo diễn Hàm Trần khéo léo tạo ra nhịp điệu mê hoặc này thông qua việc sử dụng màu sắc một cách có chủ đích, xây dựng một thế giới vừa quyến rũ vừa đáng sợ.
Bố cục thị giác của phim, được tô vẽ bằng những sắc đỏ đậm, xanh lạ lùng và vàng nhạt, dẫn dắt chúng ta qua không gian u ám của nhà hàng quỷ. Ban đầu, một sự ấm áp bao trùm không gian: ánh sáng hổ phách nhẹ nhàng, những chiếc bàn gỗ cổ kính mời gọi khách đến như những con bướm bị cuốn hút bởi ánh sáng. Những sắc màu rực rỡ của món ăn và ánh sáng mờ ảo tạo ra một cảm giác quen thuộc như một ký ức mơ màng, chuẩn bị biến thành cơn ác mộng.
Tuy nhiên, chính những màu sắc nhấn mạnh – sự thay đổi đột ngột của ánh sáng, những đợt bùng nổ chính xác của đỏ và xanh – mới thực sự tạo ra sự căng thẳng của bộ phim. Những sự tương phản mạnh mẽ này báo trước những biến đổi không thể đảo ngược, những khoảnh khắc mà mong muốn của con người đụng phải số phận không thể tránh. Ánh sáng đỏ của sự cám dỗ rực lên qua hơi nước của một món ăn tinh tế, với sức hút khó cưỡng. Trong khi đó, ánh sáng xanh nhợt nhạt từ những chiếc đèn bắt linh hồn phủ bóng u ám lên các khách mời, gợi ý về cái giá vô hình của sự buông thả.
Một trong những hình ảnh nổi bật của phim là những chiếc đèn xanh chiếu sáng số phận của từng khách mời xấu số. Hãy để ý cách chúng được bố trí trong khung hình: bóng tối sâu thẳm và ánh sáng xanh bất thường chiếm phần dưới, trong khi ánh sáng vàng ấm áp lơ lửng trên cao. Sự đối lập giữa bóng tối và ánh sáng nhân tạo tạo ra một sự cân bằng đầy ám ảnh, như một phép ẩn dụ cho chính nhà hàng – một nơi mời gọi đầy hấp dẫn nhưng lại che giấu một cái bẫy không thể thoát.
Máy quay càng làm tăng hiệu ứng này với những góc quay nghiêng và cao, mang lại một cái nhìn gần như toàn triệt, siêu nhiên, như thể nhà hàng đang theo dõi, đe dọa các khách mời vô tội. Cách bố trí khung hình này khiến người xem không chỉ là người quan sát mà còn là một phần trong câu chuyện, bị cuốn vào không gian vừa mê hoặc vừa ngột ngạt. Cảnh quay không chỉ ghi lại khoảnh khắc mà còn đưa chúng ta vào một thế giới, nơi ranh giới giữa thực tại và ảo ảnh mờ nhạt.
Giống như các chủ đề về cám dỗ và hậu quả, ngôn ngữ hình ảnh của phim chịu ảnh hưởng từ nghệ thuật biểu tượng và siêu thực. Những món ăn phát sáng, ngập trong ánh vàng rực rỡ, phản chiếu cảm giác an toàn giả tạo mà các khách mời cảm nhận trước khi họ chìm đắm vào những ham muốn của mình. Những chiếc đèn linh hồn, bừng sáng với mỗi linh hồn bị mất, như một bản đếm đáng sợ về những người đã rơi vào bẫy của nhà hàng.
Câu chuyện hình ảnh này tóm gọn chủ đề trung tâm của bộ phim: sự rơi từ ấm áp vào cái bẫy không lối thoát. Cũng như các nhân vật bị cuốn hút bởi những món ăn phát sáng đầy cám dỗ, họ vô tình bước vào sự giam cầm lạnh lẽo, tàn nhẫn của nhà hàng, nơi số phận của họ đã được định đoạt ngay từ khoảnh khắc họ đầu hàng linh hồn mình.

II – Quyền lực của màu sắc, ánh sáng:

Bảng màu trong Tiệm Ăn Của Quỷ đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng không gian ám ảnh và đầy mê hoặc của bộ phim. Hàm Trần khéo léo kết hợp các sắc xanh ma quái, đỏ thẫm và vàng nhạt, tạo ra một thế giới vừa quyến rũ, vừa đáng sợ. Nội thất nhà hàng được bao phủ trong ánh sáng ấm áp giả tạo, với những sắc vàng hổ phách và ánh vàng rực rỡ, tạo cảm giác hiếu khách và dễ chịu. Tuy nhiên, sự ấm áp ấy chỉ là thoáng qua — từ từ bị chiếm lĩnh bởi những sắc xanh nhợt nhạt và đỏ thẫm khi các nhân vật chìm dần vào thế giới quỷ dữ.
Chuyển biến hình ảnh nổi bật nhất có lẽ là ở những chiếc đèn linh hồn — ánh sáng xanh bất tự nhiên của chúng càng lúc càng mạnh mẽ, mỗi lần có linh hồn bị đánh mất, như một biểu tượng về hậu quả không thể tránh khỏi của sự cám dỗ. Thậm chí, chính những món ăn, với màu sắc sống động và ánh sáng gần như hoàn hảo, cũng trở thành một sự cám dỗ thị giác, hút khách mời lại gần hơn với định mệnh của họ.
Việc sử dụng màu sắc tỉ mỉ này không chỉ đơn giản là để tạo bầu không khí — nó thao túng cả các nhân vật lẫn người xem, khiến họ rơi vào một cảm giác an toàn giả tạo trước khi hé lộ sự kinh hoàng tiềm ẩn. Những thay đổi sắc màu trong nhà hàng không chỉ là lựa chọn thẩm mỹ, mà là những vũ khí tâm lý tinh vi, phản ánh quá trình sa đọa không thể tránh khỏi, nơi mỗi khoảnh khắc thỏa mãn ham muốn đều phải trả giá, và mỗi phút giây vui thú đều che giấu một nỗi kinh hoàng chưa thể nhìn thấy.

III – Màu sắc gắn liền với văn hoá:

Trong Tiệm Ăn Của Quỷ, màu sắc không chỉ đóng vai trò thẩm mỹ mà còn là một công cụ mạnh mẽ để truyền tải các thông điệp văn hóa, tâm lý và siêu nhiên. Đặc biệt, màu đỏ trong phim không chỉ có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh câu chuyện mà còn gắn liền với văn hóa và triết lý phương Đông, đặc biệt là châu Á. Việc sử dụng gam màu đỏ trong Tiệm Ăn Của Quỷ mang một ý nghĩa sâu sắc, phản ánh không chỉ các yếu tố tội lỗi và cám dỗ mà còn là sự kết nối mạnh mẽ với các giá trị văn hóa Á Đông.
Màu Đỏ - Cám Dỗ và Biểu Tượng Của Tham Lam, Sự Quyến Rũ Tội Lỗi
Màu đỏ trong Tiệm Ăn Của Quỷ không chỉ đơn thuần là màu của thức ăn, mà còn là biểu tượng của tham lam và sự cám dỗ. Đây là màu sắc truyền thống trong nhiều nền văn hóa châu Á, đặc biệt là trong các nghi lễ tôn giáo và tín ngưỡng. Màu đỏ gắn liền với các hình ảnh của sự sống, sự sinh sôi và sự thịnh vượng, nhưng trong bối cảnh phim, nó cũng mang một hàm nghĩa đen tối hơn.
Trong văn hóa phương Đông, màu đỏ thường được liên kết với may mắn và sự thịnh vượng, nhưng trong Tiệm Ăn Của Quỷ, nó lại được sử dụng để thể hiện sự tham lam, sự mong muốn không thể kiểm soát và cái giá phải trả cho các hành động sai lầm. Màu đỏ, đặc biệt là trong cảnh thức ăn, đèn và các chi tiết trang trí, tạo ra một cảm giác vừa hấp dẫn vừa nguy hiểm. Đây là sự phản ánh rõ ràng của nhân vật trong phim, khi họ bắt đầu lựa chọn sự thỏa mãn tức thời mà không nhận thức được hậu quả đằng sau. Cảnh quay về thức ăn, nơi các món ăn đỏ rực xuất hiện, càng làm rõ sự quyến rũ, lôi kéo không thể cưỡng lại mà các nhân vật phải đối mặt, như một biểu tượng cho sự đánh đổi linh hồn với những ham muốn tầm thường.
Màu Đỏ Trong Văn Hóa Á Đông - Sự Kết Nối Văn Hóa và Tâm Linh.
Trong văn hóa châu Á, màu đỏ có một vai trò quan trọng, mang ý nghĩa tượng trưng cho sức mạnh tâm linh, bảo vệ và thần thánh. Ví dụ, trong các nghi lễ Phật giáo, màu đỏ thường xuất hiện trong các phật đài hay trong các bộ trang phục của các vị tăng. Đặc biệt trong Phật giáo, màu đỏ biểu thị cho năng lượng, sự bảo vệ khỏi các thế lực xấu, và là biểu tượng của sự đổi mới, sự tái sinh.
Tuy nhiên, trong Tiệm Ăn Của Quỷ, màu đỏ lại được gắn liền với sự lừa dối và sự mất mát của nhân cách. Việc sử dụng màu đỏ như một yếu tố chủ đạo trong các cảnh quay liên quan đến thức ăn và sự cám dỗ nhấn mạnh sự nguy hiểm của việc lừa dối chính mình, khơi dậy những dục vọng tội lỗi trong tâm hồn con người. Màu đỏ ở đây không còn là dấu hiệu của sự thịnh vượng hay bảo vệ, mà là một "cái bẫy" mời gọi các nhân vật lạc lối trong tham vọng và sự khao khát vật chất.
Đối Lập Giữa Màu Đỏ và Các Màu Sắc Khác – Sự Phân Tách Giữa Thế Giới Thực và Siêu Nhiên
Bên cạnh việc sử dụng màu đỏ để làm nổi bật các chủ đề cám dỗ và tham lam, đạo diễn Hàm Trần còn khéo léo kết hợp màu sắc này với các gam màu khác, như xanh lá, xanh dương, và đen, để tạo nên một sự tương phản mạnh mẽ giữa thế giới thực và thế giới siêu nhiên. Màu đỏ trong các cảnh quay về thức ăn, các món ăn bốc lửa hay ánh sáng đỏ từ những ngọn đèn, trở thành sự kéo dài của cám dỗ trong không gian mà các nhân vật đang bước vào. Sự đối lập với các gam màu lạnh, như xanh dương và xám, làm tăng thêm sự mơ hồ và bối rối trong tâm lý các nhân vật, đồng thời phản ánh sự giằng xé giữa lý trí và dục vọng, giữa sự trong sáng và tội lỗi.
Màu đỏ có thể được coi là một "điểm nóng" trong bộ phim, nơi những cảm xúc mạnh mẽ và mâu thuẫn được đẩy lên cao trào. Khi nó kết hợp với màu xanh lá, biểu tượng của những linh hồn bị mắc kẹt, màu đỏ như một dấu hiệu của sự tiếp tục của vòng luân hồi, nơi mà những hành động sai trái luôn dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Màu Đỏ và Sự Quyền Lực Tối Cao
Trong các cảnh quay liên quan đến chủ nhân của tiệm ăn, những chi tiết màu đỏ trở thành biểu tượng của quyền lực và sự kiểm soát tối cao. Chủ tiệm, người nắm giữ quyền lực thần bí, thường xuyên xuất hiện trong các cảnh quay với những chi tiết trang phục đỏ hoặc ánh sáng đỏ bao phủ. Điều này không chỉ tạo ra một sự kết nối giữa nhân vật và quyền lực siêu nhiên, mà còn làm nổi bật sự tăm tối trong tính cách và mục đích của nhân vật.
Những gam màu đỏ này nhấn mạnh rằng sự tham lam và quyền lực là sức mạnh có thể khiến con người đánh mất bản ngã và lún sâu vào thế giới của những linh hồn bị giam cầm, khiến họ trở thành những con rối vô hồn trong tay các thế lực xấu xa. Màu đỏ không chỉ là một cảnh báo mà còn là lời nhắc nhở về cái giá phải trả cho sự thao túng và khao khát vô độ...
Hãy cùng theo dõi page Magic Link để cập nhật thêm các phần tiếp theo của bài phân tích này nhé các bạn.